Een Casus en Corona; dealen met impasse. Een blog van Jacques de Waart, Businessmediator en trainer ADR Instituut.
Is onderhandelen onder druk niet het aller moeilijkste dat er is en juist als je denkt dat je er bijna bent, je er dan nog verder van verwijderd raakt? Een casus in crisistijd (namen fictief).
Begin eerste helft maart: partijen schuiven bij mij aan voor een eerste gezamenlijk mediationgesprek. Mevrouw Alberts, CEO van internationale organisatie ‘World’, aan de ene kant en aan de andere kant de heer Berends, bestuurder van de Nederlandse tak van de organisatie, elk vergezeld van een advocaat.
Volgens Alberts is de organisatie aan een nieuwe fase toe die een andere bestuurder vergt dan Berends is. Volgens Berends is de wens afscheid van hem te nemen een persoonlijke afrekening, nu Alberts met iemand anders in de directie is gebotst en Berends en die ander het goed met elkaar konden vinden. Berends heeft zich met hart en ziel aan de organisatie verbonden en ziet geen reden het veld te moeten ruimen.
Alberts blijkt als bestuurder van ‘World’ alleen in gezamenlijkheid bevoegd en beschikt niet over schriftelijke volmachten van de andere bestuurders. Berends en zijn advocaat gaan akkoord met de mondelinge toezegging van Alberts en haar advocaat, dat de andere bestuurders de keuzes van Alberts zullen volgen en schriftelijk bekrachtigen.
Partijen bespreken uitgebreid waar het elk om te doen is, hoe met elkaar is omgegaan in de afgelopen periode, wat de organisatie nodig heeft en wat Berends te bieden heeft (en andersom), en hoe de een nog wel of niet van waarde kan zijn voor de ander. Gezamenlijk wordt besloten te verkennen wat er nodig en mogelijk is om zonder elkaar verder te kunnen.
De onderhandeling over de condities eindigt in laatste biedingen over en weer waarbij een substantiële kloof resteert. We spreken af dat elk dit voorlopige eindresultaat laat bezinken en de komende zes dagen nadenkt over: eigen bereidheid nog een stap te zetten ten behoeve van het vinden van een oplossing; bereidheid en mogelijkheid om een (van de) andere opties nader te verkennen; kansen en risico’s van een gerechtelijk vervolg. Aansluitend volgt caucus met elke partij.
En dan opeens blijkt het Corona-virus ook hier toe te slaan, worden maatregelen afgekondigd, slaat onzekerheid toe omdat alles op losse schroeven staat. Voor Alberts ligt er opeens een prioriteit bij het managen van een wereldwijd wegvallende omzet. Voor Berends is opeens de grote vraag in welke wereld je opzoek gaat naar een nieuwe uitdaging en wat straks de kansen op de arbeidsmarkt gaan zijn. In de caucus geeft elk afzonderlijk aan dat de grondslag nu onder het laatst gedane bod is weggeslagen.
Opnieuw, nu binnen de nieuwe context, worden in caucus zorgvuldig de verschillende routes verkend, zo goed als mogelijk geconcretiseerd en maken partijen hun afwegingen voor de uiteindelijke keuzes. Elk – met vergelijkbare pijn over de nieuwe onzekerheid – komt tot een finale stap om de minst onaantrekkelijke optie tot een kans van slagen te brengen. De deal komt tot stand.
Helaas wellicht maar met een goede reden beschrijf ik dit in algemene bewoordingen. Allereerst vanwege het vertrouwelijk karakter van dergelijke trajecten. Voorts ook om te laten zien dat de aanpak een bepaalde universaliteit heeft. Maar bovenal om zichtbaar te laten zijn dat zelfs – of juist ook – in de uitzonderlijke situatie die veel ondernemers treft nu met de Coronacrisis, de mediator in zakelijke geschillen zijn essentiële toegevoegde waarde heeft en behoudt: die van de waardevrije inventarisatie van kernwaarden, wensen, doelen en middelen. Alleen dankzij die waardevrije inventarisatie zijn partijen in staat goed geïnformeerd, zorgvuldig hun afwegingen te maken en willens en wetens hun beste keuze te bepalen. Dat blijkt veelal – hoe ongemakkelijk ook – een keuze in afhankelijkheid.
Jacques de Waart, Businessmediator
Lees meer over de specialisatieopleiding Business Mediation
Trainer: Jacques de Waart
