“Mediator zijn heeft me als mens, advocaat en fiscalist gevormd.”
Voor zijn werk als advocaat en fiscalist voltooide Roelof Vos (1965) meerdere beroepsopleidingen. Maar die tot legal mediator van het ADR Instituut heeft hij als nuttigste ervaren. “Deze Rolls Royce onder de mediationopleidingen heeft me gevormd en dat werkt door.” Dat blijkt: hij breidde zijn werkterrein aanzienlijk uit.
“ADR Instituut biedt een serieuze opleiding, die echt iets voorstelt”, weet Vos uit ervaring. Hij wijst alleen al op de 20 cursusdagen. “Het programma is veel omvattend. Alle aspecten van het vak komen aan bod. De variatie is enorm. Docenten, ook van Harvard, zijn het neusje van de zalm en waanzinnig goed. En de cursuslocatie was top”, vult hij spontaan aan. Hij herinnert zich het klassieke pand aan de Amsterdamse gracht met statuur en warme uitstraling. “Na die opleiding kon ik de wereld aan, alsof die zich voor me opende.”
Vos begon de erkende beroepsopleiding tot mediator nadat hij als partner bij Deloitte de advocatuur had moeten opgeven, omdat een gecombineerde praktijk met belastingadvies niet langer was toegestaan. Wat kan ik er dan bij doen, vroeg Vos zich in 2005 af. Mediation, luidde het antwoord. “Mijn werk was vooral juridisch en met deze opleiding zou ik ook meer te weten komen over de psychologie van onderhandelen.” Inmiddels werkt hij in alle drie de rollen: als advocaat, fiscalist én (legal) mediator.
Andere gespreksaanpak, soepeler resultaat
“Of ik nu als advocaat werk of als mediator aan tafel zit”, vertelt de advocaat-partner bij Hertoghs Advocaten over wat de opleiding hem gebracht heeft, “als je mediator bent, doet dat iets. Want je kunt ruimhartiger denken en bent meer gericht op wat de ander beweegt. Ook bij zwaardere conflicten kun je respectvol met elkaar omgaan: hard op de inhoud en zacht op de relatie. Dat is wat ik bij ADR geleerd heb.”
“Mediator zijn heeft me als mens, advocaat en fiscalist gevormd.”
Ter illustratie geeft Vos een voorbeeld uit de praktijk. “Ik heb ook geleerd het gesprek te laten lopen. Ik kom nu al anders binnen, ga rustig zitten en begin een gesprekje. Ook als dat vervolgens over onze puberzonen gaat, zoals een keer bij de belastingdienst, laat ik dat gaan zonder op de klok te kijken. Wat kan ik daaruit halen over diegene? Toen in de laatste minuten onze minimale posities ten aanzien van het zakelijke conflict duidelijk waren, vonden we elkaar makkelijk. Probleem opgelost, zonder te procederen.”
Nieuwe inzichten en contacten
De opleiding bij ADR heeft Vos niet alleen vaardigheden en kennis opgeleverd, maar ook nieuwe inzichten en contacten. “Een gezelschap van toernooispelers”, omschrijft hij de gevarieerde groepssamenstelling van cursisten. “Verschillende perspectieven op conflicten kwamen er samen. Zo’n opleiding kweekt een band. Sindsdien weten we elkaar te vinden, bijvoorbeeld voor intervisie maar er zijn ook vriendschappen ontstaan.” Vos leerde er een andere fiscalist kennen. Ze vroegen zich af: hoe vallen we als fiscalist op in het land van duizend mediators?
Door je als specialist te positioneren. Zo richtten ze samen in 2008 de Vereniging voor Fiscale Mediation op, met leden werkzaam bij de belastingdienst, advocatuur en fiscale adviespraktijk. “We combineren onze inhoudelijke, fiscaal-juridische kennis met het proces om geschillen op een andere manier dan procederen te beslechten.” Niet zonder trots voegt secretaris Vos toe: “Trouwens, Maarten Bakker, nog zo’n aansprekende docent van het ADR Instituut, zit in de Raad van Advies samen met Theo Groeneveld, oud-raadsheer in de Hoge Raad.”
Pre-mediation om conflicten te voorkomen
Vos zette nog een stap verder en richt zich ook op het inzetten van mediation om geschillen en conflicten te voorkomen in plaats van die te moeten beslechten. Aanleiding was zijn mediation bij een conflict over aandelenverdeling tussen twee medeoprichters (co-founders in jargon) van een startup. Vaak verstoort dat de groei en opschaling naar een volgende fase, ontdekt Vos in contact met de wereld van start-ups. “Door hen conflictvaardiger te maken en als buitenstaander het gesprek te faciliteren, komen onderwerpen eerder op tafel. Wat onenigheid en problemen helpt voorkomen.”
Zo ontstond in 2011 Partner-Mediation, gespecialiseerd in pre-mediation. Onder andere via het bedrijf Startupbootcamp, dat wereldwijd start-ups helpt versnellen, bieden Vos en zes collega’s hun diensten in duo’s aan. “Vanuit verschillende achtergronden en profielen, van juridisch tot psychologisch vullen we elkaar als mediators aan”, legt Vos uit. Ze hebben al meer dan 250 startups wereldwijd bijgestaan. “De ‘honger’, ambitie, van startups spreekt me aan. Vaak gaat het om jongere mensen. Zij blinken uit in leergierigheid en persoonlijke ontwikkeling. Het valt me op dat zij heel ontvankelijk en goed bereikbaar voor (pre)mediation.
Harde praktijk, aardige meneer
“De variatie in mijn werk is geweldig”, geniet Vos van wat hij wist te creëren en combineren nadat hij de opleiding tot mediator volgde. “Als advocaat of fiscalist werk ik weliswaar voor een partij, maar mijn mediation competenties neem ik altijd mee. En dat werkt goed. Ik heb daardoor toch een andere aanpak, krijg ik regelmatig terug. Als ik optreed als advocaat van zo’n hard procesrechtkantoor, dat zware conflicten doet, dan blijkt er ineens toch ‘een aardige meneer’ aan tafel te zitten.”
> Informatie over: Beroepsopleiding (Legal) Mediator
Interview: Miriam Vijge
Foto: Petri Bakker