“De vijfdaagse mediation training op Harvard University was geweldig, maar na die week wist ik ook wat ik allemaal niet kon.”

Zo werkte zij onder meer in Oost-Congo aan (interculturele) conflicten tussen burgers en de overheid en tussen verschillende etnische groepen. Zij volgde in 2013 de beroepsopleiding tot legal mediator bij het ADR Instituut. Op dit moment werkt Annemarie als teamcoach en trainer conflictvaardigheden.

“Het belangrijkste dat ik tijdens de opleiding heb geleerd is dat je met taal de werkelijkheid als het ware kunt herscheppen, zodat er bij partijen ruimte komt om te luisteren en in gesprek te gaan.”

Gestructureerd naar een conflict kijken

“Ik heb ruim 15 jaar bij PAX gewerkt. Daar werkte ik in veel verschillende rollen, van programmaleider in Oost-Congo tot teamcoach hier in Nederland. In Afrika werd er heel veel gepraat over strijdende partijen en mensen in conflict, maar we probeerden ook het contact tussen die partijen weer te herstellen. Daarbij zijn mediationvaardigheden ontzettend belangrijk. De aanpak die daarbij gebruikt werd was heel praktisch en toegespitst op de context: grote groepen, een orale cultuur en heel veel trauma.

Ik vond dat verschrikkelijk boeiend en wilde meer weten over de theorie achter mediation. Ook was ik benieuwd of je gestructureerder naar een conflict kunt kijken. Daarom ben ik naar Harvard gegaan voor een vijfdaagse mediationtraining. Dat was geweldig, maar na die week wist ik ook precies wat ik allemaal nog niet kon. Toen ben ik op zoek gegaan naar een goede opleider in Nederland. Ik wilde de meest inhoudelijke, zware, lange en uitgebreide opleiding gaan doen. Zo kwam ik bij het ADR Instituut uit.”

Taal gebruiken om een verhaal ruimte te geven 

“Het belangrijkste dat ik tijdens de opleiding heb geleerd is dat je met taal de werkelijkheid als het ware kunt herscheppen, zodat er bij partijen ruimte komt om te luisteren en in gesprek te gaan. Als je een verwijt zo herformuleert dat de ander het waardevrij of meer neutraal kan aanhoren, stel je die ander in staat om voorbij het verwijt naar de achterliggende behoefte te kijken.

Een goed voorbeeld is de zin ‘Je luistert ook nooit’. Zo’n verwijt vraagt om een reactie. Maar als je de ander duidelijk kunt maken dat jij de behoefte hebt om gehoord te worden, krijg je vaak een hele andere reactie. Dat werkt heel goed. Ik zet taal dus nu heel bewust in. En zie dagelijks dat dat ruimte geeft voor erkenning en denken in oplossingen. Ruimte om samen verder te gaan.”

Hoog niveau

“De opleiding heeft echt aan al mijn verwachtingen voldaan. Dat kwam onder meer door de heel goed geschoolde en ervaren trainers in combinatie met een fantastische groep medecursisten. Ik was de enige niet-jurist in de groep. Het was heel prettig om te kunnen oefenen met zulke intelligente en verbaal begaafde mensen. En hoewel de conflicten waar zij mee te maken hadden doorgaans totaal anders waren dan de conflicten waar ik mij in bewoog, bleek dat de mechanieken om tot een oplossing te komen hetzelfde zijn.

Ik heb al vrij snel besloten om geen mediator te worden. Om verschillende redenen past dat niet zo goed bij mij. Maar ik gebruik de kennis en vaardigheden uit de opleiding nog dagelijks. Zo geeft het framework van ADR, met de verschillende fasen van mediation en de vragen en interventies die daarbij horen, mij enorm veel houvast. Ik gebruik de mediationcirkel bijvoorbeeld om conflicten te duiden en kennis over te brengen aan de mensen die ik training geef of coach. Ik zou de opleiding dus beslist aanraden.”

Een interview van Alexandra Vuijk.

> Meer informatie: Beroepsopleiding (Legal) Mediator