Hoe komt een Zuid-Azië correspondent met standplaats New Delhi in het ADR-opleidingsbankje tot mediator terecht? Ik beloof dat het een fascinerend verhaal is, een intensief mediatontraject waardig. Essentieel ook om te vertellen, omdat mijn levensverhaal de basis vormt van dit feuilleton dat gedurende het opleidingstraject als blog zal verschijnen.
Alle essentiële informatie over het ADR Instituut kun je natuurlijk prima zelf lezen, en dat raad ik je ook van harte aan. Maar ben je bent vast nieuwsgierig naar de ins en outs van de beroepsopleiding? Wat staat jou als geïnteresseerde te wachten? Dit is precies wat ik het komende jaar zal doen. Jou als mediator-in-spé deelgenoot maken van mijn opleidingstraject. Om je te inspireren en te informeren. Ik beloof dat het een openhartig en niet-gecensureerd verslag zal zijn.
Alsof onzichtbare mediationkrachten aan het werk zijn
Maar eerst naar New Delhi, waar ik zeven jaar als correspondent verslag deed van politieke, economische en humane ontwikkelingen in India, Pakistan en omringende landen als Bangladesh, Nepal, Nepal en Bhutan. Een gerealiseerde jongensdroom waar conflicten of afgeleide ontwikkelingen veelal het bestaansrecht van mijn werk vormden. Conflicten tussen mensen, uit geschiedenisboeken, in miljoensteden of bezongen in religies. Veel van die conflicten ontwikkelden zich tot monsterlijke situaties zoals religieus-etnische clashes tussen hindoes, moslims, sikhs en boeddhisten. Maar veel potentiële conflicten met een explosieve voedingsbodem ontspoorden opvallend genoeg niet. Of ontwikkelden zich zelfs tot succesverhalen. Waarom? Hier komt de levensader van India naar boven: ‘unity through diversity’. Volop heftige tegenstellingen, maar geïnstitutionaliseerde erkenning van diversiteit zorgt voor een unieke balans. Alsof onzichtbare mediationkrachten aan het werk zijn.
Ik leerde dat een open vizier en open communicatie essentieel zijn, net zoals beweging en empowerment onmisbare factoren zijn. Geen situatie kan zich ontwikkelen zonder ‘movement’. Door mijn journalistieke reizen ontwikkelde ik ook de kunst van observeren en luisteren zonder vragen te stellen. Tijdens mijn voorbereiding op de opleiding besefte ik dat India een belangrijke leerschool is geweest die nauwe raakvakken hebben met de kernaspecten van mediation. Een ‘real life case’.
Een casus om je vingers bij af te likken
Mijn meest waardevolle ervaring was een verzoeningstraject waarin ik belandde tijdens mijn latere werkzaamheden voor een Indiase mediaorganisatie. Deze club brengt nieuws uit zogenaamde woestijngebieden ofwel regio’s waarin mainstream media niet in geïnteresseerd zijn. Naast mijn werk als YouTube-journalist was ik ook actief op de HR-afdeling met als belangrijkste opdracht het management te ondersteunen in een totale crisis. Het was een vergiftigde organisatie met een me-too-case tegen de directeur, een boze en angstige werkvloer, religieuze stemmingmakerij en etnische discriminatie tussen Noord- en Zuid-Indiërs met een handgemeen aan toe. Een casus waar ADR-directeur Maarten Bakker zijn vingers bij zou aflikken.
Hoe bemiddel je in zo’n multidimensionaal en complex conflict? Mijn taak was een brug te vormen tussen het management en de werknemers, de meest venijnige angels te verwijderen en een open en veilige sfeer te creëren waarin ruimte kwam voor communicatie en toenadering. Zo werd het handgemeen opgelost door een drietal prachtige reconciliatiesessies, gezeten in een kring op de vloer met mierzoete thee als ijsbreker. Hier ervaarde ik voor het eerst de kracht van bemiddelingstechnieken en het succes dat eruit kan vloeien. En het smaakte naar meer.
Met mijn terugkeer naar Nederland in 2020 nam ik mijn levenslessen en opgedane werkervaringen mee uit India. In mijn zoektocht naar een nieuwe werkuitdaging kwam ik via het tekstschrijven en werken voor de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) als hoorder en beslisser in complexe asielzaken terecht bij de beroepsopleiding tot mediator. Het vak mediation, zoals de ADR-website nadrukkelijk vermeldt een professie van kennis, attitude én vaardigheden, tikt veel boxjes. Het is verbindend mensenwerk waarin ik vanuit mijn eigen authenticiteit kan werken, onderzoeken en beïnvloeden, vragen en ruimte mag uitzetten om tot een situatie te komen waar anderen zelf niet kunnen komen. Bovendien is het avontuurlijk en spannend. Geen dag is hetzelfde, omdat geen enkele zaak identiek is.
Intrinsieke ambitie en inspirerend verhaal
Maar aan welk instituut wil ik gaan studeren? Uit de online zoektocht blijkt dat het aanbod groot is. Ieder instituut stunt met superlatieven als de beste opleiding, de meest ervaren docenten en het meest uitvoerige aanbod. En toch springt één instituut eruit: ADR. Niet alleen omdat het ADR overtuigend is aanbevolen door meerdere bevriende advocaten. Het is de intrinsieke ambitie en het inspirerende inhoudelijke verhaal van directeur Maarten Bakker die het sein op groen zette. Een inspirerende workshop en een persoonlijke toelichting op een terras in Amersfoort deden de rest. Inderdaad, de beroepsopleiding van het ADR kost bijna twee keer zoveel als andere aanbieders, maar geen enkel ander instituut biedt twintig lesdagen en staat zo hoog aangeschreven. Ik voel alsof ik in de Champions League ga spelen.
Mijn verwachtingen zijn sterk gekoppeld aan mijn ambities, beiden zijn hoog. De syllabus is binnen en de aanbevolen vakliteratuur is besteld. Ik ben benieuwd naar de motivatie en achtergrond van mijn medecursisten en docenten, waar ik een klein jaar intensief mee zal samenwerken.
Het is ongelooflijk mooi om een gekoesterde jongensdroom gerealiseerd te hebben. Nu is mijn volgende ambitie uitgezet. Op naar een volgend avontuur. Mediaton is wat de toekomst brengt. Lees je mee?
Wordt vervolgd.
Jack Leenaars (48) heeft een master in Internationale Communicatie aan de Universiteit van Amsterdam. Van 2003 tot 2020 woonde en werkte Jack in New Delhi en Goa als Zuid-Azië correspondent voor De Telegraaf, De Standaard, Vrij Nederland, De Wereldomroep, NOS radio en een brede portefeuille van andere Nederlandse en Vlaamse media. Na zijn correspondentschap in 2010 startte Jack het outdoor experience bedrijf DelhiByCycle met als voornaamste business fietstours in Delhi. Sinds 2020 woont Jack met zijn vrouw en drie kinderen in Utrecht. Hij werkt momenteel voor de IND en volgt de opleiding horen en beslissen in complexe asielzaken. Daarnaast is Jack tekstschrijver en werkt in zijn vrije tijd voor de Wastebar, een concept opgezet door zijn vrouw Noreen waar je op evenementen en festivals kan betalen met zwerfafval. Zijn ambitie is om na het afronden van de beroepsopleiding als mediator aan de slag te gaan.
